Аб глабальнай харчовай бяспецы у кантэксце аднабаковых прымусовых мер
01.11.2021 г.Забеспячэнне харчовай бяспекі, ліквідацыя голаду, садзейнічанне ўстойліваму развіццю сельскай гаспадаркі і павышэнню яго вытворчага патэнцыялу набываюць сёння асаблівую актуальнасць.
Паводле ацэнак харчовай і сельскагаспадарчай арганізацыі Аб'яднаных Нацый (ФАО), ад голаду пакутуюць каля 690 мільёнаў чалавек ці 8,9 адсотка насельніцтва свету, што склала рост на 10 мільёнаў чалавек за адзін год і амаль 60 мільёнаў за пяць гадоў.
Аналагічная тэндэнцыя да росту адзначаецца і па паказчыку распаўсюджанасці вострага адсутнасці харчовай бяспекі, які таксама адлюстроўвае маштабы голаду. Тры мільярды чалавек – амаль 40 адсоткаў сусветнага насельніцтва – не маюць доступу да дастатковаму харчаванню.
Эканамічныя наступствы COVID-19 пагоршылі і без таго складаную сітуацыю ў сферы харчавання-дадаткова 140 мільёнаў чалавек сутыкнуліся з недахопам прадуктаў харчавання.
Гэта ставіць пад пагрозу выкананне парадку дня ў галіне ўстойлівага развіцця на перыяд да 2030 года.
Свет адстае ад графіка ў дасягненні мэты ўстойлівага развіцця 2 «ліквідацыя голаду».
Калі тэндэнцыі захаваюцца, то да 2030 года колькасць людзей, якія пакутуюць ад голаду, перавысіць 840 мільёнаў.
Па дадзеных ФАО, у верасні 2021 г. сярэдняе значэнне індэкса харчовых коштаў ФАО склала 130, 0 пункта, што на 32,8 адсотка вышэй за паказчык верасня мінулага года. Рост значэння індэкса ў верасні абумоўлены галоўным чынам павышэннем коштаў на большасць збожжавых і на раслінныя алею. Паводле прагнозу ФАО, нягледзячы на дасягненне гістарычнага максімуму, аб'ём вытворчасці збожжавых у свеце ў 2021 годзе апынецца ніжэй за ўзровень спажывання.
Паводле ацэнак агенцтваў ААН, апублікаваных 4 кастрычніка 2021 г., у цяперашні час свет сутыкаецца з беспрэцэдэнтна катастрафічным узроўнем адсутнасці харчовай бяспекі, і тэрмінова патрабуецца каля 6,6 млрд. даляраў ЗША, каб падтрымаць 41 млн. чалавек, якім пагражае голад.
Беларусь заўсёды уносіла істотны ўклад у забеспячэнне глабальнай харчовай бяспекі. Наша краіна экспартуе сельскагаспадарчую прадукцыю і прадукты харчавання ў больш чым 100 краін свету. Аднак бяздумны санкцыйны ціск заходніх краін на Беларусь ставіць пад пагрозу нават не нашу краіну, а глабальную харчовую бяспеку. Ва ўмовах каронавіруснай пандэміі вынікі санкцыйнай палітыкі набываюць далёка не вясёлкавыя перспектывы ў галіне развіцця і барацьбы з голадам у свеце.
Існуе прамая ўзаемасувязь паміж секторальными санкцыямі Еўрасаюза і іншых краін супраць калійнай галіны Беларусі з павышэннем харчовых рызык ва ўсім свеце, пагрозай харчовага крызісу. Відавочна, што з улікам долі Беларусі на сусветным рынку калійных угнаенняў (20%) забарона на іх экспарт прывядзе (і ўжо прыводзіць) да падаражэння як саміх угнаенняў, так і прадуктаў харчавання, што спрыяе павелічэнню колькасці галадоўнікаў на планеце. І гэта не толькі нашы ацэнкі. Падобныя высновы робяць ААН, ФАО і шэраг міжнародных кампаній і асацыяцый у сферы гандлю калійнымі ўгнаеннямі і прадуктамі харчавання. У сувязі з гэтым узнікае пытанне: ці аддаюць сабе краіны, якія ўводзяць санкцыі супраць калійнай галіны Беларусі, справаздачу ў гэтай рэальнай пагрозе для ўсяго свету альбо аддаюць перавагу не заўважаць гэтай пагрозы дзеля дасягнення нейкіх эфемерных мэтаў, нарошчваючы санкцыйны ціск на Беларусь?
Генеральны сакратар ААН у верасні гэтага года на палях 76-й сесіі Генеральнай Асамблеі ААН склікаў саміт па харчовых сістэмах, па выніках якога дзяржавы паабяцалі працягнуць намаганні па ліквідацыі голаду і зрабіць здаровае харчаванне больш даступным. Пры гэтым адзначана, што рашэнне праблемы голаду немагчыма без забеспячэння доступу сельгасвытворцаў да угнаеннях ў неабходнай колькасці і па даступнай для іх цане.
У духу дэкларацыі Сусветнага саміту па харчовай бяспецы Беларусь заклікае адмовіцца ад прымянення санкцый, якія не толькі супярэчаць міжнародным абязацельствам, у тым ліку ў рамках выканання парадку дня-2030, але і ідуць насуперак з палажэннямі Статута ААН і рэзалюцый Генеральнай Асамблеі ААН па аднабаковых прымусовых мерах.
